Da li je organ vlasti dužan da tražiocu dostavi opštepoznate informacije?
Odgovor:
U pogledu informacija koje su već dostupne javnosti, odredbom člana 10. Zakona o slobodnom pristupu informacijama od javnog značaja („Sl. glasnik RS" br.120/04), propisano je da organ vlasti ne mora tražiocu omogućiti ostvarivanje prava na pristup informacijama ako se radi o informacijama koje su već objavljene i dostupne u zemlji ili na internetu, s tim što je organ vlasti u tom slučaju u obavezi da u odgovoru na zahtev tražioca, označi nosač informacije, tj. broj službenog glasila u kome je informacija objavljena, osim ako je to opštepoznato.
Zakonsku formulaciju „osim ako je to opštepoznato" treba tumačiti krajnje restriktivno. Dobra volja organa, ali i potreba afirmacije ideje da se „princip vladanja" u radu organa vlasti zameni „principom dobrog upravljanja", traži od organa vlasti da se potpuno uzdržavaju od ove mogućnosti.
Pojam opštepoznatog, u smislu citiranih odredaba, pored uslova u pogledu dostupnosti većem broju građana, svakako zavisi od niza konkretnih okolnosti, kao npr. od toga ko je tražilac informacije, da li je tražilac lice kome su službena glasila dostupna na mestu rada po prirodi posla koji obavlja, ukoliko je zaposlen, zatim od njegovog obrazovanja, zanimanja i sl. Okolnost da se tražilac sam pozvao na propis kao mogući izvor informacije, navodeći i službeno glasilo u kome je objavljen, ukazuje na moguću mu dostupnost informacije, u kom slučaju će organ u odgovoru tražiocu samo potvrditi gde je informacija sadržana i objavljena. Ovo uz uslov da taj propis doista sadrži onu informaciju koja se zahtevom traži. Takva situacija dakle ne oslobađa organ javne vlasti od postupanja, tj. odgovora tražiocu.
Kada se radi o opštim aktima preduzeća ili drugog lica koji nisu objavljeni u službenom glasilu, a u vreme traženja se ne nalaze, odnosno nisu dostupne na drugom nosaču informacija (veb sajtu i sl.), informacija se ne može uskratiti s pozivom na odredbe člana 10. Zakona, uz obrazloženje da su opšti akti ranije bili istaknuti na oglasnoj tabli preduzeća pre stupanja na snagu.
(novembar 2005.)
